در این مقاله مراحل سیتوکینز در سلول جانوری و گیاهی تشریح شده است اما پیش از آن مطالعه دو مقاله ” چرخه سلولی ” و “ تقسیم میتوز ” را به شما پیشنهاد می کنیم.
سیتوکینز یعنی چه؟
به تقسیم سیتوپلاسم سلول که بعد از مرحله تلوفاز تقسیم هسته و در پایان چرخه سلولی رخ می دهد، سیتوکینز می گویند.
سیتوکینز هم در سلول جانوری و هم در سلول گیاهی اتفاق می افتد.
سیتوکینز سلول جانوری:
سیتوکینز سلول جانوری با پیدایش شیار تقسیمی در پایان مرحله تلوفاز تقسیم هسته ایجاد می شود.
شیار تقسیمی یک حلقه انقباضی است که در پیدایش آن پروتئین های انقباضی اکتین و میوزین دخیل هستند.
این حلقه انقباضی از یک طرف به غشای سلول متصل است و در طرف دیگر در سیتوپلاسم سلول فرو می رود و همانند یک کمربند به تدریج تنگ تر و تنگ تر شده تا دو سلول را از هم جدا کند.
توجه کنید که این دو سلول داری محتوای ژنی مجزا اما مشابهی هستند.
سیتوکینز در سلول گیاهی:
روند سیتوکینز در گیاهان با توجه به وجود دیواره سلول گیاهی با سلول های جانوری متفاوت است.
عوامل مورد نیاز برای سیتوکینز سلول گیاهی از مرحله آنافاز تقسیم هسته مهیا می شوند.
در این زمان ریز کیسه هایی از دستگاه گلژی به صورت مجزا از یکدیگر در بخش میانی سلول ایجاد می شوند.
درون این ریز کیسه ها پیش ساز های دیواره سلول گیاهی وجود دارد و با غشای سلولی احاطه شده اند.
این ریز کیسه ها در پایان مرحله تلوفاز تقسیم هسته، به هم می پیوندد و یک صفحه سلولی منفذدار می سازند که به دیواره سلول مادری متصل شده و دو سلول جدید را از هم جدا می کند.
غشای ایجاد شده در بین دو سلول گیاهی جدید همان غشای ریز کیسه های تشکیل دهنده دیواره سلولی در سیتوکینز است.
جالب است بدانید در سلول های گیاهی همچنان تا زمان پیدایش این دیواره سلولی، بقایای رشته های دوک وجود دارد.
