ژن های عملکردی زنجیره های آلفا و بتای TCR که به صورت پلی پپتید بارز می شوند بطور طبیعی فقط در سلول های T حضور داشته و این ژن های TCR طی فرآیندی که بسیار مشابه بازآرایی ژن های ایمونوگلبولین می باشد از نوترکیبی سوماتیک قطعات ژنی در ژرم لاین شکل می گیرند .(شکل ۴)

* همانطور که در شکل (۴ ) دیده می شود لوکوس زنجیره  در انسان بر روی کروموزم شماره ۷ قرار داشته و مانند ژنوم زنجیره سنگین در ایمونوگلبولین حاوی قطعات ژنی V و D و J می باشد ، بدین ترتیب از سمت /۵ ژنوم زنجیره  در TCR ابتدا قطعات ژنی متغیر (V) در حدود ۵۰-۷۵ عدد وجود داشته که در سمت /۵ هر قطعه  Vیک قطعه  L مربوط به توالی رهبر یا سیگنال مشاهده می گردد . در زنجیره  برای ناحیه ثابت دو ژن بسیار مشابه  بنامهای  Cو  C دارد که در سمت /۵  هر یک از آنها حدود ۶-۷ قطعه ژنیJB و یک قطعه ژنی D دیده می شود (شکل ۴).

هر یک از اگزون های  C خود شامل چهار اگزون می باشد که در شکل نشان داده شده است . بنابراین از سمت /۵ زنجیره  به سمت /۳ آن در ابتدا قطعات ژنی V که همراه توالی های راهبر می باشد قرار گرفته و سپس یک مجموعه ۱ Cاست که همراه ۶-۷ قطعه ژنی  Jو یک قطعه ژنی۱ D است و سپس مجموعه ژنی ۲ C با قطعات ژنی۲ J و یک قطعه ژنی      ۲D دیده می شود . در منتهی الیه ناحیه ۳/ نیز یک تشدید کننده زنجیره  یا enhancer)( دیده می شود .

* لوکوس زنجیره  در انسان بر روی کروموزم ۱۴ قرار گرفته و از سمت ۵/ آن حدود۵۰ قطعه ژنی Va همراه با توالی های راهبر یا  L دیده می شود و در قسمت ۳/ آن ابتدا حدود ۵۰-۷۰ قطعه ژنی   J قرار گرفته و در انتهای ۳/ یک قطعه  Cکه دارای ۴ اگزون مختلف  است دیده می شود . در ژن زنجیره مانند زنجیره های سبک ایمونوگلبولین ها قطعه ژنی  D دیده نشده است . در انتهای /۳ بعد از تک قطعه ژنی  C دو توالی دیده می شود که یکی بنام خاموشگر– sIL)( و دیگری تشدید کننده یا تقویت کننده  – enhancer می باشد (شکل۴).

یک نکته حائز اهمیت در مورد این لوکوس بخصوص این است که در وسط قطعات ژنی  V و  Jلوکوس مستقل زنجیره دلتا قرار گرفته است که همراه با زنجیره گاما می تواند TCR-1یا  -TCR را بوجود آورد .

* لوکوس زنجیره دلتا )( نیز که در وسط لوکوس زنجیره  قرار گرفته در ابتدا وسعت  /۵ خود دارای ۳ قطعه ژنی متغیر یا V  همراه با توالی های راهبر بوده و برخلاف سایر لوکوس ها یک قطعه ژنی متغیر دیگر نیز در انتهای /۳ لوکوس دیده می شود که بنام ۴ V نامیده می گردد . همچنین وجود سه قطعه ژنیD  و ۲-۳ قطعه ژنی  Jقرار گرفته و تشدید کننده زنجیره دلتا یا – enhancer)( قبل از حضور تک قطعه ژنی  C قرار می گیرد . همانطور که در شکل ۴ دیده می شود .

* لوکوس زنجیره گاما مولکول TCR ، جدا از لوکوس های  و  مولکول  TCRقرار گرفته ، هر چند که بر روی کروموزم شماره ۷ قرار گرفته است . آرایش لوکوس گاما در انسان مشابه زنجیره بتا می باشد ، با این تفاوت که در زنجیره گاما قطعه ژنی  D دیده نمی شود . از سمت /۵ حدود ۱۴ ژن  Vو توالی های راهبر آن دیده می شود که ۶ ژن آن کاذب بوده و فاقد عملکرد هستند . پس فقط ۸ قطعه ژنی  V وجود داشته در سمت /۳ آن ابتدا مجموعه ۱ C و سه قطعه ژنی ۱ Jدر سمت /۵ آن و سپس مجموعه ۲ C  و دو قطعه ژنی۲ J در سمت / ۵ در شکل ۴ دیده می شود. یک تفاوت قابل توجه در بین لوکوس های زنجیره گاما با لوکوس های و وجود تنوع در قطعات  ژنی ناحیه  C می باشد و این تنوع به شکل اختلاف در توالی ، طول و تعداد اگزون های کد کننده ناحیه لولا (پپتید اتصالی ) در این پروتئین می باشد و موجب بروز تفاوت در وزن مولکولی پروتئین های زنجیره  بارز شده برسطح سلول های مختلف و همچنین تفاوت در الگوهای گلیکوزیلاسیون این پروتئین ها می باشد . علاوه بر آن موجب برقراری پیوند دی سولفیدی و غیر کوالان بین زنجیره های  و  نیز می گردد .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *