تعداد سلول بنیادی خون ساز در انسان

محققان دریافته‌اند که بزرگسالان بسیار بیشتر از آنچه پیش از این تصور می‌شد دارای سلول‌های بنیادی خون‌ساز در مغز استخوان خود هستند. این رقم چیزی در حدود ۵۰ تا ۲۰۰ هزار سلول بنیادی است.

 به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، محققان در مؤسسه sanger و مؤسسه  MRC Cambridge Stem Cell به رویکردی جدید برای مطالعه‌ی سلول‌های بنیادی مبتنی بر روش‌های مورد استفاده در اکولوژی دست یافته‌اند.

 نتایج منتشر شده در مجله‌ی نیچر در تاریخ ۵ سپتامبر ۲۰۱۸ فرصتی جدید برای مطالعه در رابطه با چگونگی تغییر سلول‌های بنیادی سراسر بدن در طول زندگی و نیز طی بیماری ارائه می‌کند. استفاده از توالی یابی ژنومی برای طراحی و آنالیز شجره‌نامه‌ی سلولی منجر به نگاهی بر چگونگی پیشروی سرطان‌ها و دلیل کارآمدتر بودن درمان‌های مبتنی بر سلول‌های بنیادی نسبت به سایر درمان‌ها می‌شود.

تمامی اندام‌های بدن ما، برای ادامه‌ی عملکرد به سلول‌های بنیادی بستگی دارند. سلول‌های بنیادی بزرگسال موجود  در بافت‌ها  و اندام‌ها، سلول‌هایی‌اند که زادوولدشان، تمامی سلول‌های تخصصی یک بافت را می‌سازد.

سلول‌های بنیادی خونی  منجر به تولید خون شده و یا برای درمان‌هایی از جمله پیوند مغز استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال سلول‌های بنیادی خونی در انسان به طور کامل شناخته‌شده نیستند و حتی  برای ساده‌ترین سؤالات از جمله اینکه چند سلول بنیادی وجود داشته و چگونه در طول زندگی تغییر می‌کند، هنوز جوابی  نداریم.

دانشمندان برای نخستین بار قادر به تعیین تعداد سلول‌های بنیادی خونی  که به‌طور فعال منجر به سلامتی یک انسان می‌شود، شده‌اند. محققان از روش ابتدایی مورد استفاده در اکولوژی برای تعیین مقدار سلول‌های بنیادی استفاده کرده و تخمین زده‌اند که یک فرد بزرگسال سالم دارای ۵۰ تا ۲۰۰ هزار سلول  بنیادی هستند که در هر زمان به تولید سلول‌های خونی منجر می‌شود.

دانشمندان تعداد سلول‌های بنیادی خونی که از کودکی تا جوانی به سرعت افزایش می‌یابند را مشخص کرده‌اند. تعداد سلول‌های بنیادی طی دوره بزرگسالی تقریباً ثابت می‌ماند.

در این مطالعه، پژوهشگران تمام توالی‌های  ژنومی ۱۴۰ گروه سلول بنیادی خونی از یک مرد ۵۹ ساله سالم را موردمطالعه قرار دادند. این تیم پژوهشگر روشی اتخاذ کرده‌اند که به شیوه‌ی قدیمی در اکولوژی برای مشخص کردن جمعیت گونه‌های مختلف و در نتیجه نشان‌دار کردن سلول‌های بنیادی و مقایسه‌ی آن‌ها با جمعیت سلول‌های خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

Henry Lee-Six محقق مؤسسه‌ی  sanger می‌گوید: ما در ابتدا تعدادی سلول بنیادی را از خون و مغز استخوان جدا کردیم و ژنوم های آنان را برای یافتن یک جهش مورد توالی یابی قرار دادیم. جهش‌ها همانند بارکد عمل کرده و به طور منحصربه‌فردی یک سلول بنیادی و نسل‌هایش را علامت‌گذاری می‌کند. سپس به دنبال این جهش‌ها در دیگر سلول‌های خونی گشتیم تا ببینیم کدام بخش از سلول‌های خونی دارای بارکدهای مشابهی بوده و از همین طریق توانستیم تخمین بزنیم که به طور کلی چه مقدار سلول بنیادی وجود دارد.

روش‌های کنونی برای محاسبه‌ میزان جمعیت سلول‌های بنیادی، از جمله مهندسی ژنتیک بدین معنی است که آن‌ها محدود به مدل‌های موجودات زنده‌ای از جمله موش هستند. با آنالیز جهش‌هایی که به طور طبیعی در سلول‌های انسان اتفاق می‌افتد، محققان توانسته از انبوه جهش‌ها به منظور برای ردیابی سلول‌های بنیادی برای مشاهده این که دینامیک یک سلول بنیادی چگونه در طول زندگی یک فرد تغییر می‌کند، استفاده کنند.

در همین راستا ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به‌منظور رشد هرچه بیشتر سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی در ایران فعالیت دارد.

منبع:farsnews