چکاپ عمومی چیست؟
چکاپ در علم پزشکی به معنای انجام کلیه معاینات و آزمایشهای لازم بر حسب سن و جنس فرد جهت بررسی وجود بیماریهایی که هنوز علامت دار نشده و یا دارای علائم خفیف و نامشخصی می باشند و همچنین تعیین سطح پایه سلامت هر فرد می باشد.
علت لزوم چکاپ عمومی
در علم طب بیماری های مهمی وجود دارند که علائم خود را بسیار دیر و در مراحل انتهایی بیماری ظاهر می کنند به گونه ای که فرد زمانی متوجه بیماری خود می گردد که فرصت زیاد و مغتنمی را برای درمان از دست داده است. این در حالی است که در این بیماری ها تشخیص زودرس و در پی آن درمان زودرس بیماری، کلید و رمز موفقیت در بهبود بیمار است بگونه ای که هر چه این تشخیص و درمان به تأخیر بیافتد احتمال بهبود بیمار حتی با وجود درمان کمتر خواهد بود (مانند بسیاری از سرطان ها). این مسئله در مورد بسیاری از بیماریهای دیگر هم صادق است. محققان می‌گویند: “اگر مردم آزمایشهای غربالگری سرطان را انجام دهند، می‌توان از نیمی از مرگ‌های ناشی از سرطان جلوگیری کرد.” بنابراین یکی از فواید چکاپ تشخیص زودرس بیماری، امکان پذیر نمودن درمان هر چه بهتر و مؤثرتر بیماری است.
از طرف دیگر در بسیاری از بیماری ها تشخیص زودرس در مراحل اولیه بیماری در حین چکاپ و شروع اقدامات درمانی مانع از پیشرفت بیماری به مراحل انتهایی خواهد شد به گونه ای که کارایی و تاثیر این پیشگیری بسیار بیشتر و البته بسیار کم هزینه تر از درمان مراحل انتهایی و عوارض ناشی از بیناریست (مانند بسیاری از بیماری های قلبی، عروقی، پوکی استخوان و …).
مطلب زیر به شما و خانواده‌تان کمک می‌کند تا آزمایشهای پزشکی لازم برای چکاپ را بشناسید.
آزمایش های لازم برای هردو گروه جنسی:
۱- کلسترول:
کلسترول خون خود را از سن ۲۰ سالگی به بعد حداقل هر ۵ سال یک بار چک کنید LDL،HDL و تری گلیسیرید خون نیز اهمیت زیادی دارند.
۲- فشار خون:
فشار خون خود را هر ۲ سال یکبار چک کنید.
۳- تست دیابت:
چنانچه به فشار خون بالا و کلسترول بالا مبتلا میباشید تست دیابت بدهید.
۴- تست سرطان روده بزرگ:
از سن ۵۰ سالگی به بعد حتما این تست را بطور مرتب انجام دهید.
۵- تست بیماریهای آمیزشی:
هرگاه احساس کردید رابطه جنسی پر خطر داشته اید حتما این تست را انجام دهید به ویژه تست HIV.
۶- آب مروارید و گلوکوما:
از سن ۴۰ سالگی به بعد فشار و سلامتی چشمهای خود را بطور مرتب چک کنید.
۷- قند خون:
از سن ۴۰ سالگی به بعد هر ۳ سال یکبار قند خون خود را چک کنید.
۸- واکسیناسیون:
* واکسن آنفلوآنزا از سن ۵۰ سالگی به بعد سالی یک مرتبه.
* واکسن کزاز- دیفتری هر ۱۰ سال یکبار.
* واکسن پنوموکوک (سینه پهلو) در سن ۶۵ سالگی.
* واکسن هپاتیت B.
۹- سلامتی لثه و دندانها:
هر ۶ ماه یکبار حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
۱۰- تست بینایی:
هر ۲ سال یکبار به چشم پزشک مراجعه کرده و از سلامتی چشمان خود مطلع گردید.
۱۱- هر ۶ ماه یکبار وزن خود را چک کنید.
۱۲- نسبت به ضایعات و تغییر رنگ پوست بدن خود حساس باشید.
همچنین توده های غیر طبیعی و زخمهایی که نسبت به بهبودی مقاوم میباشند را نادیده نگیرید چون ممکن است علایم سرطان باشند.
۱۳- نسبت به سلامتی روان خود نیز بسیار حساس باشید.
افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روانی میباشد، برای درمان آن حتما به یک روانپزشک مراجعه کنید.
آزمایش های ویژه آقایان
تست سرطان پروستات:
سالی یک مرتبه از سن ۵۰ سلگی به بعد.
آزمایش های ویژه بانوان
۱- پاپ اسمیر:
زنانی که از لحاظ جنسی فعال بوده و سنشان بالاتر از ۲۱ سال میباشد میبایست هر ۲-۱ سال یکبار این تست را برای تشخیص زود هنگام سرطان دهانه رحم انجام دهند.
۲- ماموگرافی:
زنان ۳۹- ۲۰ ساله میبایست هر ۲ سال یک بار و زنان با سن بالای ۴۰ سال سالی یکبار سینه های خود را برای تشخیص زود هنگام سرطان سینه مورد آزمایش قرار دهند.
۳- تست پوکی استخوان: پس از یائسگی و یا در سن ۶۰ سالگی حتما تست تراکم استخوان را انجام دهید.
